یک معبد مقدس به نام «آتنا پولیاس» (بانوی محافظ شهر) در سده ششم قبل از میلاد مسیح بنا گردید. این ساختمان سنگ آهکی دوریسی که از آن آثار مقدس فراوانی به جا مانده‌ است به نام معبد «ریش آبی» معروف گردید، که وجه تسمیه آن وجود ستون مجسمه سه گانه انسان و مار بوده‌ است که ریش‌های آن رنگ آبی سیر داشته‌اند. موضوع این که این معبد جانشین یک معبد قدیمی شده ‌است یا صرفاً مکان مقدس و یا قربانگاه بوده به درستی معلوم نیست. ۶ قرن قبل از میلاد مسیح معبد دیگری به نام آرکایوس نائوس (معبد قدیمی) ساخته شد. تصور می‌رود که بناهای «دورپ فلد» متعلق به این معبد باشد که به افتخار پولیاس مقدس ساخته شده بود بلکه به خاطر آتنا پارتنون مقدس ایجاد گردیده بود و لااقل در حد قدمت معبد ریش آبی وجود داشته و مشخص نیست که این معابد چه مدت باهم وجود داشته‌اند. امروزه گفته می‌شود که معبد ریش آبی با معبد بزرگ‌تر و از جنس سنگ مرمر به نام «پارتنون قدیمی» جانشین شده و بنای آن پس از پیروزی ماراتون در ۴۹۰ قبل از میلاد مسیح آغاز شد. برای وفق دادن آن باید گفت که بخش جنوبی قله از بقایای قدیمی پاکسازی شده و تعداد ۸۰۰۰ بلوک سنگ دو تنی از جنس آهک در بنای «پیرائوس» به کار رفت. شالوده آن در بعضی نقاط ۱۱ متر عمق داشت و بقیه با خاک برای تثبیت دیوار پر شد. دروازه «مای‌سنی‌ها» تخریب گردید و بنای پروپیلون قدیم" جانشین شد که یک بنای ستون‌دار بود و هدف آن به جای موارد دفاع، به جشن‌ها و مراسم اختصاص داشت. گفته می‌شود که بنای قدیمی پارتنون با حمله ایرانی‌ها در ۴۸۰ قبل از میلاد مسیح ناتمام مانده، در جنگ تخریب و به آتش کشیده و غارت و چپاول شد (ولی در حقیقت چنین نبوده) به همراه آن تخریب آرکائوس نئوس و عملاً تمام تشکیلات بالای صخره از این اقدام بی‌بهره نماندند. پس از جنگ‌های ایرانیان، آتنی‌ها به منطقه نظم دادند. ابتدا طی مراسمی اشیاء مقدس و هنری باقیمانده و غیر قابل استفاده را دفن کردند. بازمانده حمله ایرانیان بعدها به عنوان باارزش‌ترین گنجینه باستانی از خاک بیرون آورده شد و در دوران‌های مختلف مورد حفاظت قرار گرفتند.